Bắt đầu hành trình tìm hiểu Ruby

Lời tựa

Cộng đồng Ruby ngày càng phát triển, nhưng không hiểu sao thật khó để có thể tìm thấy 1 site nào viết đầy đủ về Ruby bằng tiếng Việt cho người mới học . Theo đánh giá của cộng đồng thì đây là 1 ngôn ngữ đẹp, dễ học mà chẳng hiểu sao không có tut nào viết đầy đủ về nó nhỉ ? Với suy nghĩ ấy, mình nghĩ hay là mình thử viết các tut về Ruby trong quá trình training với nó. Do thời gian train của mình bị giới hạn trong 1 tuần nên có lẽ kiến thức sẽ có rất nhiều thiếu sót và sai sót nên việc output ngoài hy vọng giúp đỡ những ai muốn tìm hiểu về Ruby thì mình cũng mong mọi người giúp đỡ mình để mình hoàn thiện hơn .

1. Ruby là gì ?

Ruby là 1 ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng ở mọi nơi (hướng đối tượng ở mọi thành phần kể cả các lớp số ,chuỗi,.. cũng là hướng đối tượng. Ở các ngôn ngữ lập trình khác như C/C++, Java thì tồn tại những kiểu dữ liệu mang tên theo kiểu "Kiểu dữ liệu nguyên thủy", nhưng trong ruby thì hoàn toàn không có định nghĩa đó , tất cả đều được coi là 1 đối tượng).
Khác với 1 số ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay như C, Java thì Ruby chạy trực tiếp mà không cần thông qua biên dịch. Tạm thời mình có thể gọi đây là ngôn ngữ Ruby thuần. Ngoài ra còn rất nhiều nhánh của Ruby như là JRuby(nhánh này đc viết cho máy ảo Java Varitual Machine), MacRuby(viết cho Mac), IRRuby , RubyMotion,..Sau khi thành thạo về Ruby thuần thì có thể tìm hiểu các nhánh khác của Ruby.

Ứng dụng của Ruby: Đi kèm với Ruby thì ngoài những hàm mạnh mẽ, nó còn có những thư viện như HTPP , SOAP , JSON...
Trong page: https://www.ruby-toolbox.com/ thì ta có thể tìm được rất nhiều tool hỗ trợ lập trình Ruby thêm linh động và mạnh mẽ hơn. Ruby được sử dụng để phát triển ứng dụng web thì cần biết đến 1 framwork của nó đó chính là Ruby On Rails - có lẽ chính Rails đã làm nên tên tuổi cho Ruby( Cái này đọc thấy các bác ấy chém thế chứ mình mới học cái này nên không biết gì ). Hiện nay có rất nhiều website sử dụng Ruby on Rails để phát triển như Github, Twiter, SoundCloud ,..

Tham khảo : http://alo30s.com/ruby-gioi-thieu-so-luot-ve-ruby/

P/s: Phần này đa phần là đọc trên mạng rồi cóp nhặt vào nhìn trông cho nguy hiểm, ko lẽ viết là lên mạng mà đọc thì mất đi tinh thần viết bài quá :-p

2. Cài đặt Ruby trên Windows

Tham khảo: http://alo30s.com/ruby-bai-2-cai-dat-ruby/
Download: http://rubyinstaller.org/downloads/

Chỉ cần download và làm theo hướng dẫn là thành công, chú ý lúc down thì có phiên bản dành cho x86 và x64.Ngoài ra nhớ chọn checkbox theo như hướng dẫn.(Check "Add Ruby executables to your PATH" để chọn chức năng có thể chạy Ruby ở bất cứ nơi nào trên cửa sổ dòng lệnh). Sau đó thì next cho đến lúc cài đặt xong thì thôi.

Và để check xem cài đặt như vậy đã thành công chưa ? Đã có ruby để xài chưa thì bạn hãy bật cửa sổ command lên(Vào Start gõ cmt hoặc dùng tổ hợp phím Windows + R để bật cửa sổ Run, trong đó gõ cmd để bật command prompt lên) , sau đó sẽ check lại bằng cách sử dụng dòng lệnh:

ruby –v

Để check version hiện tại của Ruby. Nếu có kết quả version hiện tại trả về nghĩa là ta đã cài đặt thành công. Version hiện tại mình đang sử dụng là Ruby 2.2.2

3. Text Editor sử dụng

3.1. Notepad++

Text Editor huyền thoại.

Link down: https://notepad-plus-plus.org/

Chỉ cần down về , next cho đến hết và sử dụng.

Tuy nhiên nếu muốn Notepad++ trở nên hoàn hảo hơn, dễ dùng hơn thì mình khuyên các bạn nên add thêm plugin cho Notepad++. Cá nhân mình thì hiện tại chỉ sử dụng thêm plugin quản lý Explorer. Để add thêm plugin thì cực kì đơn giản, bạn chỉ cần vào phần Plugin trên thanh Menu và chọn Plugin Manager, sau đó chọn các plugin muốn thêm vào, plugin quản lý folder tên là Explorer nhé.

Tham khảo:
http://thietkeweb9999.com/blogs/thiet-ke-website/1463-them-tinh-nang-duyet-thu-muc-cho-notepad
và
http://sinhvienit.net/forum/bien-notepad-tro-thanh-1-trinh-ide-hoan-hao.175194.html

3.2. Sublime Text

Text Editor này có lẽ là 1 hiện tượng vào giai đoạn vài năm trở lại đây :)) Thực ra thì chỉ là cài đặt và sử dụng, không có chú ý gì thêm nên các bạn có thể tham khảo tại đây:

https://viblo.asia/nguyen.duc.tung/posts/Zzb7vDYYRjKd

Mình thấy nó đã được viết rất kĩ rồi.

Link down:
Sublime Text 2: http://www.sublimetext.com/2
Sublime Text 3: http://www.sublimetext.com/3

4. Chương trình đầu tiên

Cũng như bao ngôn ngữ lập trình khác, mình nghĩ nên bắt đầu với HelloWorld nhỉ :D

4.1 Tạo file

Trong Ruby thì các file có phần mở rộng là "rb" , nên khi tạo file mới nhớ đừng quên nhé.

VD: kipalog.rb , deptraivodoi.rb,...

4.2. Viết chương trình

Mình đặt file helloworld.rb và trong đó mình khai báo 1 lệnh:

puts “HelloWorld! Welcome to Ruby !!!”

Hiện tại thì bạn cũng chưa cần hiểu puts ở đây là gì đâu, cứ code theo đi nhé.

4.3. Chạy chương trình

Mình build chương trình với Command bằng cách dẫn đường dẫn đến folder project và thực hiện chạy file bằng lệnh: (chú ý là tên file có đuôi đính kèm là rb)

ruby ten_file.rb

Ở đây mình sẽ thực hiện run file: ruby helloworld.rb

Nếu ai chưa từng làm việc với cmd thì nên nhớ 1 số lệnh cmd thường xuyên sử dụng sau đây:

cd : Trở về thư mục gốc
cd.. :Trở về thư mục cha của thư mục hiện tại
cd duong_dan_thu_muc : Đi đến thưc mục được khai báo

Kết quả thu được:

5. Lời kết

Đây là lần đầu tiên mình viết bài trên Kipalog với hy vọng xây dựng cộng đồng dev Việt. Bài viết của mình chắc hẳn sẽ có nhiều sai sót nên những ai quan tâm hãy góp ý với mình nhé. Phần tiếp theo mình sẽ viết về series Ruby cơ bản (khoảng 6,7 bài) và nâng cao( khoảng 4,5 bài). Mong nhận được sự ủng hộ và giúp đỡ từ mọi người. Mình xin cảm ơn