Máy bay Indonesia 737 mất tích do hệ thống cảnh báo an toàn thay đổi mà không cảnh báo

SONY DSC

Vào ngày 6 tháng 11, Boeing đã thực hiện chương trình huấn luyện mới cho phi hành đoàn Boeing 737 MAX. Sự thay đổi, được chỉ đạo bởi Cục Hàng không Liên bang (FAA), đưa ra vì Boeing chưa bao giờ cung cấp hướng dẫn cho phi công về những việc cần làm khi một phần của hệ thống an toàn bị trục trặc. Điều mà phi hành đoàn Indonesia Lion Air chuyến bay 610 đã phải đối mặt vào ngày 29 tháng 10. Do không biết làm thế nào để sửa chữa cho sự cố, phi hành đoàn và hành khách chuyến bay đã mất tích khi máy bay rơi xuống đảo Java.

Được FAA chấp thuận vào ngày 8 tháng 3 năm 2017, MAX chỉ mới bắt đầu được phân phối với số lượng lớn. Lion Air là một trong những khách hàng nước ngoài chính của Boeing cho MAX, cùng với Southwest Airlines, American Airlines và Air Canada. Chiếc máy bay Lion Air bị mất trong vụ tai nạn gần như hoàn toàn mới, do Boeing cung cấp vào tháng 8.

Phát ngôn viên của Allied Pilots Association và phi công trưởng của máy bay 737, Dennis Tajer, nói với Reuters rằng các thành viên của ông chỉ được thông báo về một hệ thống anti-stall system mới đã được cài đặt bởi Boeing trên máy bay 737 MAX sau vụ tai nạn Lion Air. “Đó là thông tin mà chúng tôi không hề được biết tới trong quá trình đào tạo hay trong bất kỳ tài liệu hướng dẫn nào khác”, Tajer cho biết.

Jon Weaks, chủ tịch Hiệp hội phi công Southwest Airlines, nói với Bloomberg rằng – “chúng tôi không thích rằng bản thân không nhận được bất kì thông báo gì”.

Sự cố stall là một tình huống nguy hiểm mà phần chuyển động nâng của cánh máy bay không còn đủ để chống lại trọng lượng của nó, khiến cho máy bay bị mất kiểm soát và rớt. Stall thường xảy ra khi góc của máy bay (AOA) – liên quan đến chuyển động của không khí qua cánh máy bay – đạt đến góc làm giảm lực nâng cánh so với tốc độ dòng khí lưu thông khiến cho mũi của máy bay bị kéo dốc lên và gây ra tai nạn.

Trong quá khứ, hệ thống anti-stall system sẽ đưa ra cảnh báo âm thanh cho phi công, còn với các hệ thống mới hơn thì sử dụng hệ thống phản hồi cảnh báo phi công bằng cách đặt thêm sức cản trên thanh điều khiển của máy bay. Nhưng hệ thống mới trong 737 sử dụng dữ liệu từ AOA của máy bay và cảm biến tốc độ để chủ động chống lại những sai phạm có thể gây ra bởi phi công cũng như điều chỉnh các điều khiển của máy bay để đẩy mũi máy bay xuống nếu các cảm biến cho biết nó có thể bị lọt vào tình huống stall.

Dữ liệu ban đầu từ cuộc điều tra vụ tai nạn của chuyến bay Lion Air Flight 610 cho thấy cảm biến AOA đã cung cấp “input sai”, theo tuyên bố của Boeing. Dữ liệu cảm biến AOA bị lỗi có thể khiến hệ thống của máy bay tự hạ thấp mũi xuống để tránh bị Stall. Có những báo cáo rằng chiếc máy bay gần đây đã có một bộ cảm biến AOA được thay thế và còn gặp phải các vấn đề không xác định được khác.

Bản hướng dẫn cách vận hành do Boeing đưa ra vào ngày 6 tháng 11 nhằm huấn luyện và đào tạo các phi cơ để giải quyết tình huống trên nhưng hiện vẫn không có khóa đào tạo nào được cung cấp bởi Boeing đã từng đề cập đến hệ thống tự động này.

Sự thất bại của một hệ thống an toàn cho máy bay là cực kỳ hiếm nhưng không phải là chưa từng xảy ra, đặc biệt là với những máy bay mới. Tai nạn này cho thấy rủi ro của việc kiểm soát các hệ thống quan trọng và hậu quả tiềm ẩn nghiêm trọng khi chúng ngày càng phức tạp.

Techtalk via arstechnica