UX là khoa học, trải nghiệm và cuộc sống.

Đêm 21.4 vừa qua, tại Đại Học Hoa Sen TP.HCM, khán phòng của workshop Amazing UX do Applancer Topdev tổ chức đã chật kín với hơn 200 người tham dự, họ là những người đã và đang thực hiện những dự án thiết kế sản phẩm từ web cho đến mobile. Tất cả mọi người đã có mặt rất đông đủ từ sớm để cùng các diễn giả chia sẻ những kinh nghiệm mà họ đúc kết được trong thời gian qua.

Như chúng ta đã biết, thiết kế UX không hề có một trường lớp nào cụ thể, đặc biệt là ở Việt Nam. Vì vậy những kiến thức của các diễn giả chia sẻ cũng chính là những kiến thức thực tiễn nhất mà các bạn thí sinh cũng như người tham dự workshop có thể tích luỹ làm một hành trang vô giá cho con đường phát triển tương lai của mình.

Khoa học và thực tế luôn song hành cùng nhau

Mở đầu cho phần chính của Workshop là những kiến thức rất thực tế về UX của anh Tùng Jacob, hiện đang là PM tại Thế Giới Di Động, người từng có nhiều năm phát triển các sản phẩm từ web đến mobile cho hàng triệu user.

Anh cho biết, khi thiết kế trải nghiệm người dùng chúng ta cần chú ý nhiều hơn đến khả năng tiếp nhận của người dùng đối với sản phẩm của bạn nếu bạn không muốn người dùng của mình nhảy sang dùng ứng dụng của đối thủ, một ứng dụng có thể đơn giản hơn nhưng lại tỏ ra hiệu quả hơn rất nhiều. Tuy nhiên, một số sản phẩm quá đơn giản cũng có thể gây khó khăn cho người dùng vì họ không thể hiểu được những icon trong app muốn nói gì.

Đặc biệt là những người dùng Việt Nam hiện nay vẫn còn chưa quen với việc nhìn-hiểu icon như các người dùng phương Tây nên việc kết hợp text và icon luôn là một trong những giải pháp hàng đầu mà anh chọn cho đối tượng người dùng của mình. Anh cho biết icon tốt nhất sẽ luôn là text.

Thậm chí trong quá trình phát triển, anh còn phải chủ động “lúa hoá” sản phẩm để tạo ra sự phù hợp với những người dùng của mình. Anh cho biết điều quan trọng nhất chính là phải giải được những bài toán khó và giúp người dùng định vị hành vi sử dụng của mình. Làm sao để họ sử dụng dàng nhất chứ không phải tạo ra một sản phẩm thật đẹp và bắt mắt nhưng lại gây khó khăn cho người dùng. Việc áp dụng tinh tế các kiến thức khoa học và kinh nghiệm thực tế phía sau một thiết kế UX sẽ góp phần tạo ra một trọng lực ngầm giúp người dùng ở trên sản phẩm của bạn lâu hơn.

Người làm UX cần trải nghiệm nhiều hơn

Ngoài những yếu tố khoa học và tâm lý học đằng sau những thiết kế UX, một sản phẩm tốt cần phải mang có được tính nhân bản trong sản phẩm đấy (human touch). Để làm được điều đó, anh Bùi Hải An, CEO – Silicon Straits cho biết, bạn cần phải thật sự trải nghiệm sản phẩm hơn, trải nghiệm cả những sản phẩm tương tự để có một góc nhìn sâu hơn cho các thiết kế mà mình sẽ làm.

Anh An còn cho biết, đội ngũ của anh thậm chí còn phải thật sự đến và sống trong những môi trường thực tế liên quan đến sản phẩm để có thể cảm nhận tốt nhất và đưa ra những trải nghiệm thực nhất cho sản phẩm đó. Ví dụ, khi làm một ứng dụng gọi taxi, team của anh đã phải tự mình đi thử rất nhiều taxi, nói chuyện với những người sẽ sử dụng sản phẩm của mình, các tài xế và hành khách, từ đó họ có thể phác thảo ra một customer persona hoàn thiện cho sản phẩm cả mình.

Cách đặt câu hỏi cho những người dùng của mình cũng là một trong những kỹ năng mà các bạn làm UX design cần chú ý. Bạn cần phải biết mình sẽ hỏi gì? Hỏi như thế nào? Và tìm kiếm câu trả lời ở đâu? Những câu hỏi đó phải là một động lực giúp người dùng có thể cảm nhận về sản phẩm của bạn, cũng như nói lên được các nhu cầu mà mình muốn có ở một sản phẩm.

Ngoài ra, anh cũng chia sẻ rất nhiều những kinh nghiệm về việc quản lý dự án cũng như cách mà mọi người trong team làm việc và trao đổi với nhau. Dù là thực hiện các dự án outsourcing, nhưng các thành viên trong team phải thật sự coi sản phẩm đó như là sản phẩm của mình thì mới có thể làm ra được một sản phẩm có tâm hồn được. Sự khác biệt chính là tạo được cho người dùng cảm giác rằng sản phầm của bạn là một sản phẩm thật sự có tính nhân bản.

UX chính là cuộc sống

Ngoài ra những chia sẻ trên, anh Hồ Việt Hải cũng đã có một góc nhìn về UX rất khác biệt. Đối với anh, UX không đơn thuần là thiết kế mà nó thật sự là cuộc sống, nó phải tồn tại trong từng hơi thở của mỗi người chúng ta. Để thực hiện được những sản phẩm UX tốt, bạn phải thực hành nó mỗi ngày, từ những điều nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống. Óc quan sát và sự thực nghiệm mỗi ngày sẽ cho bạn một cái đầu sắc bén khi thiết kế.

Cũng như những chuyên gia khác, anh Hải cho rằng các bạn làm UX cần phải sống nhiều hơn với sản phẩm, cần đặt mình vào chính những môi trường sống của người dùng để có thể hiểu sâu được họ cần và mong muốn những gì. Đối với anh, ai cũng có thể làm được làm được UX, thiết kế trải nghiệm nó rộng hơn những việc phác thảo hay brainstorm trên bàn giấy, mà nó là việc đấu tranh để tạo ra những trải nghiệm mà người dùng thật sự cảm thấy thích thú.

Anh Hải còn chia sẻ những kinh nghiệm về việc tích hợp tính năng thanh toán SMS 100.000 đồng đầu tiên dành cho ứng dụng Miki việc này đã tạo nên sự khác biệt vô cùng lớn cho ứng dụng này so với các ứng dụng tương tự trên thị trường. Anh tin rằng ngoài việc học các nguyên lý thiết kế, việc tìm hiểu những kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác chắc chắn sẽ đem lại được nhiều góc nhìn cũng như ý tưởng cho các nhà thiết kế UX trong tương lai.

Kết luận

Thiết kế UX luôn cần có một sự hoà quyện tinh tế giữa khoa học và các xúc cảm của con người. Một số chuyên gia vẫn thường tâm niệm rằng “less is more” như một phương châm cho các sản phẩm thiết kế của mình, thật vậy, chúng ta có thể xem một câu nói rất nổi tiếng của David Karp người sáng lập -Tumblr, như một đúc kết cuối cùng, một kim chỉ nam cho các định hướng mà chúng ta cần biết về thiết kế trải nghiệm người dùng.

Cứ mỗi tính năng chúng tôi thêm vào, chúng tôi lại bỏ bớt một tính năng cũ ra, có rất nhiều site lớn hiện nay đang không làm điều đấy, và đó là một vấn đề.

Để tham gia sự kiện này tại Hà Nội vào ngày 23.4, các bạn có thể đăng ký ngay tại đây