Điều gì tạo nên một QA giỏi?
“Công việc QA cần người ham thích học hỏi nhiều lĩnh vực khác nhau về phần mềm, thích tìm tòi để phát hiện ra lỗi cũng như các cải tiến cần có để có một sản phẩm tốt hơn cho người dùng.” Đọc bài phỏng vấn của ITviec với anh Ngô Quách Hy, Founder & CEO của CodeBox Solutions, để ...
“Công việc QA cần người ham thích học hỏi nhiều lĩnh vực khác nhau về phần mềm, thích tìm tòi để phát hiện ra lỗi cũng như các cải tiến cần có để có một sản phẩm tốt hơn cho người dùng.”
Đọc bài phỏng vấn của ITviec với anh Ngô Quách Hy, Founder & CEO của CodeBox Solutions, để nghe anh chia sẻ về:
- Công việc của QA là gì? Những kỹ năng nào là quan trọng nhất?
- Lời khuyên và tips dành cho QA để cải thiện kỹ năng ngay hôm nay.
- Career path nào phù hợp dành cho một QA?
Anh bắt đầu với công việc QA như thế nào?
Được đào tạo về lập trình và có thời gian làm phần cứng và mạng, tôi khởi đầu với nghề QA cũng rất tình cờ.
Khi đó mảng này còn tương đối mới ở Việt Nam. Nhờ kiến thức vừa làm lập trình, vừa bên phần cứng và mạng, vô tình tôi đáp ứng được một tiêu chí quan trọng của QA là mình cần có kiến thức khác nhau để hiểu và biết cách test sản phẩm.
Từ đó tôi mới bắt đầu với nghề… nói đúng ra là Tester, vì khi mới vào nghề, mình chưa đủ trình độ để làm QA.
Một thời gian sau, đủ kinh nghiệm, tôi làm Test Design, Test Lead, và đến Test/QA Manager.
- Đọc thêm: QA là gì? QC là gì?
Những công việc chính của 1 QA là gì?
Người QA phải đảm bảo chất lượng từ đầu đến cuối dự án bao gồm cả process và việc thực thi test.
- Phân tích requirement
- Đặt ra process để đảm bảo chất lượng. Process phải phù hợp với development model đang áp dụng cho dự án
- Lên kế hoạch test, thiết kế test case
- Thực thi theo test plan, test case
- Thu thập thông tin, gửi báo cáo chất lượng cho khách hàng hoặc project manager
Những yếu tố nào là quan trọng nhất đối với 1 QA?
Về technical thì có 3 yếu tố:
1. Được đào tạo, có kiến thức nền tảng về IT và lập trình
Nghề QA đòi hỏi kiến thức rộng hơn là kiến thức sâu. Tôi ví dụ một bạn QA quá tập trung vào ngôn ngữ nào đó và gặp dự án viết bằng ngôn ngữ lập trình khác, hoặc domain knowledge khác, bạn đó chắc chắn gặp rắc rối.
2. Những kiến thức về domain đặc thù như tài chính, health care, banking… đều cần thiết
Đôi khi có những dự án đặc thù về banking, thì khách hàng sẽ bỏ qua tiêu chí chọn QA có IT background, vì khi đó background về domain knowledge banking có lợi thế hơn.
3. Kiến thức về các hệ thống phần mềm và chuyên ngành QA
Ví dụ như một QA khi test ứng dụng web, nhưng không hiểu cấu trúc của ứng dụng web là thế nào, nó được hình thành thế nào, người đó sẽ không thể nào cống hiến tốt cho việc đảm bảo chất lượng.
Về soft skills cũng có 3 yếu tố:
1. Kỹ năng giao tiếp tốt
Một ví dụ điển hình trong nghề là khi Tester tìm thấy một bug và report cho Developer, Developer không đồng ý đó là lỗi và xảy ra tranh luận, ảnh hưởng đến teamwork.
Một QA có kỹ năng giao tiếp tốt có thể giúp Developer hiểu được đây là lỗi cần phải sửa, dù là theo yêu cầu hệ thống hay là theo bất cứ tiêu chuẩn phần mềm nào.
2. Cẩn thận + suy nghĩ thấu đáo
Ví dụ một Tester đang thực hiện manual testing về ứng dụng web, và gặp lỗi nhỏ về UI, rồi bỏ qua nó, nhưng khi đến với khách hàng thì lỗi này làm họ khó chịu.
Người QA cần kỹ năng làm việc cẩn thận + suy nghĩ thấu đáo để chú ý đến từng vấn đề nhỏ nhất.
3. Tư duy sáng tạo
Nếu chỉ test những case thông thường thì đôi khi không đảm bảo tất cả các trường hợp xảy ra lúc hệ thống vận hành tại các môi trường bên ngoài.
Do đó, tư duy sáng tạo giúp QA thiết kế test lạ, sáng tạo, và giúp tìm được những lỗi có giá trị cho việc đảm bảo chất lượng.
Anh Hy đứng ngoài cùng bên trái
Khi là QA, anh đã từng mắc phải sai lầm nào chưa? Anh vượt qua sai lầm đó như thế nào? Và anh học được gì từ nó?
Sai lầm thì chắc chắn có. (Cười.)
Tôi từng thiết kế một process mà nó không phù hợp với development model đang sử dụng, dẫn đến việc QA process không theo sát Development process, để sót bug trong quá trình phát triển và sử dụng.
Để vượt qua, tôi đã nhìn nhận phần việc của mình chưa được tốt và đưa ra hướng khắc phục ngay.
Qua sai lầm đó, tôi học được cách thiết kế process cho từng dự án là khác nhau. Không phải mình đã thành công ở process này rồi áp dụng nó cho dự án khác là cũng có thể thành công.
Mỗi dự án, mỗi sản phẩm cần một QA process thích hợp, dựa trên các kiến thức nền tảng của QA. Do đó trước khi bắt đầu mỗi dự án, tôi luôn xem kỹ lại rằng process này đã thật sự tốt chưa, tôi so sánh nó cẩn thận với development cycle rồi mới bắt đầu.
Anh có lời khuyên nào dành cho các bạn QA hiện tại để các bạn có thể thực hiện ngay và cải thiện kỹ năng của mình không?
Có ba thứ các bạn có thể cải thiện từ bây giờ:
1. Technical skill
- Nắm bắt một ngôn ngữ lập trình nào đó, và hiểu về kiến trúc hệ thống của phần mềm được test
- Biết sử dụng thành thạo nhiều hơn một hệ điều hành
- Tìm hiểu về các công cụ hỗ trợ cho QA, bao gồm các automation test tools
2. Domain knowledge
Kiến thức đặc thù dự án giúp ích rất nhiều trong việc đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Ví dụ như công ty của bạn hay làm các sản phẩm về financial thì bắt buộc phải cập nhật kiến thức financial, dù nó không chuyên về IT, để có thể đảm bảo chất lượng tốt hơn cho dự án, cũng như đưa ra lời khuyên trong lúc xây dựng sản phẩm.
3. Soft skills, nhất là kỹ năng giao tiếp và ngoại ngữ.
Ở Việt Nam, tiếng Anh và tiếng Nhật là phổ biến nhất. Kỹ năng giao tiếp ảnh hưởng rất nhiều đến career path của một QA.
Khi còn là Tester thì phải giao tiếp tốt với Developer, Project Manager. Khi lên làm Test Lead hoặc Test Manager thì phải giao tiếp tốt với khách hàng cũng như nhóm làm dự án ở bên phía mình. Trong kỹ năng giao tiếp có luôn kỹ năng trình bày ý tưởng, thuyết phục người khác.
Anh Hy (đứng ngoài cùng bên trái) chụp cùng anh em Codebox
Career path nào sẽ phù hợp cho một QA?
Career path cho QA khác nhau giữa các công ty, nhưng nhìn chung sẽ có những bước cơ bản như: bắt đầu với vị trí Tester khi chưa có kinh nghiệm gì, khi có kiến thức hơn thì làm Test Design, sau đó là Test Lead/ QA Lead, Test Manager/ QA Manager.
Lên đến Manager thì sẽ chuyển sang lĩnh vực quản lý. Tôi thấy nhiều người giỏi technical và không muốn chuyển sang management, thì lúc đó họ chọn trở thành chuyên gia test automation, performance, security và đóng góp rất nhiều cho chất lượng sản phẩm.
Vì sao một tech guy nên chọn trở thành QA thay vì Developer?
Nếu bạn ham thích học hỏi nhiều lĩnh vực khác nhau về phần mềm, thích tìm tòi để phát hiện ra lỗi cũng như các cải tiến cần có để có một sản phẩm tốt hơn cho người dùng, tôi nghĩ bạn thích hợp để làm một QA.
Tôi cũng cảm thấy đảm bảo chất lượng là một công việc năng động và đòi hỏi tính sáng tạo nhiều.
