Được Google mời mua lại với giá ‘bèo’ 750.000 USD, công ty này đã lạnh lùng từ chối, để rồi ngậm ngùi đệ đơn phá sản sau 3 năm

Ngày nay, khi nhắc đến Google, chúng ta thường nghĩ ngay đến một công cụ tìm kiếm “vạn năng” có thể trả lời gần như mọi thắc mắc của người dùng. Nhưng ở thời điểm năm 1999, Excite mới là một “thế lực” lớn và nổi bật nhất trong lĩnh vực internet.

Excite được thành lập năm 1993 bởi sáu sinh viên của trường Đại học Stanford – những người không muốn làm việc dưới sự chỉ đạo của người khác. Ban đầu, công ty có tên là Architext Software với mục tiêu xây dựng một công cụ tìm kiếm trực tuyến.

Sau một năm phát triển sản phẩm, đến cuối năm 1994, họ chấp nhận đề nghị tài trợ từ một cựu sinh viên Đại học Stanford, ông Vinod Khosla, người đại diện của công ty đầu tư mạo hiểm Kleiner Perkins. Tháng 10/1995, Architext hoạt động với tên gọi Excite.com, một công cụ tìm kiếm nhanh chóng thu về hàng triệu USD từ tài trợ quảng cáo.

Tháng 1/1996, George Bell được bổ nhiệm làm CEO của Excite và công ty đã IPO vào tháng 4. Đến năm 1998, sau khi thua lỗ 30,2 triệu USD, họ nhận được đề nghị mua lại của Yahoo! với giá 6 triệu USD. Tuy nhiên, CEO George Bell chọn Home Networks làm đối tác và công ty mới đã tiến hành mua lại cũng như hợp nhất một số thương hiệu nhỏ khác.

Trong khi Excite phát triển rực rỡ trong giai đoạn này, một công ty khác vẫn đang từng bước khẳng định tên tuổi trên bản đồ công nghệ. Được thành lập bởi Sergey Brin và Larry Page năm 1998, Google ban đầu chỉ là một dự án nghiên cứu nhưng sau đó đã trở thành một công cụ tìm kiếm được đánh giá là tốt hơn và sáng tạo hơn so với những cái tên khác như Yahoo! hay Excite.

Năm 1999, sau một năm thành lập Google, hai chàng sinh viên đến từ trường Đại học Stanford cảm thấy công cụ tìm kiếm này đang chiếm quá nhiều thời gian học tâp và nghiên cứu của họ. Chính vì vậy, họ quyết định tìm George Bell và đề nghị bán công ty với giá 1 triệu USD. Tuy nhiên, George đã từ chối và thậm chí ông còn ném tài liệu thương lượng xuống còn 750.000 USD của Vinod Khosla ra ngoài.

Sau khi bị từ chối, Google đã trải qua nhiều vòng tài trợ và chỉ trong vòng vài tháng, họ đã huy động được khoảng 25 triệu USD. Tiếp đến, họ tiếp tục phát triển và tinh chỉnh công cụ tìm kiếm của mình. Năm 2004, Google chính thức IPO với mức giá 85 USD/cổ phiếu. Đến nay, con số này đã đạt mức trên 1.000 USD/cổ phiếu, đem lại doanh thu khổng lồ cho công ty.

Còn Excite thì ngược lại. Họ đã không phát triển như kế hoạch và bắt đầu rơi vào “vòng xoáy chết”. Tháng 10/2001, Excite đệ đơn xin phá sản và được mua lại với giá 2,4 triệu USD. Sau đó, nó tiếp tục được mua lại bởi iWon và cuối cùng là Ask Jeeves (Nay là Ask.com).

Mặc dù vậy, tất cả những thương vụ mua lại và cải tổ không thể giúp Excite theo kịp Google và Yahoo! trong cuộc đua xây dựng công cụ tìm kiếm. Năm 2010, Google đã trở thành một công ty trị giá 180 tỷ USD.

Một số người gọi đây là một trong những quyết định sai lầm nhất mọi thời đại của làng công nghệ. Mặc dù vậy, nhiều ý kiến khác lại cho rằng Excite chưa chắc sẽ đạt được thành công như Google trong lĩnh vực tìm kiếm ngay cả khi họ đồng ý mua lại do yếu tố con người.

Sở dĩ Google có thể phát triển như vậy là bởi những người sáng lập đã rất nỗ lực, đặc biệt là trong giai đoạn khó khăn nhất của công ty. Nếu được mua lại, nhiều khả năng họ sẽ không tham gia vào hoạt động của Excite và cũng sẽ không có một gã khổng lồ công nghệ mang tên Google như hiện nay.

Một số thông tin ngoài lề thú vị:

– Tên gọi ban đầu mà hai người đồng sáng lập đặt cho Google là BackRub.

Ngày trước, Google có tên là BackRub.

– Khi Larry Page và Sergey Brin tìm đối tác mua lại Google, một CEO đã nói với họ rằng: “Chỉ cần chúng tôi hoạt động tốt bằng 80% đối thủ của mình là đủ. Người dùng của chúng tôi không thực sự quan tâm đến công cụ tìm kiếm”.

– Mỗi ngày, Google trả lời hơn 1 tỷ câu hỏi bằng 146 ngôn ngữ khác nhau từ người dùng trên 181 quốc gia khắp thế giới.

Techtalk via cafebiz