“Làm PM, theo anh không cần biết về code, nhưng phải hiểu về SQL, database, những khái niệm cơ bản của code”

AMA (Ask Me Anything) là 1 sự kiện Q&A (Hỏi đáp trực tiếp) diễn ra vào mỗi chiều thứ 6 hằng tuần trên  fanpage của TopDev, tạo cơ hội cho các bạn yêu thích công nghệ nói chung & lập trình nói riêng lắng nghe những chia sẻ của các diễn giả hàng đầu trong ngành Tech thông qua chính câu hỏi mà các bạn đặt ra. 

Gương mặt AMA lần này là anh Trần Quang Kiên – Product Manager của Adayroi trực thuộc tập đoàn Vingroup. Với kinh nghiệm khi còn làm tại Admicro ở vị trí Editor (1/2008 – 8/2008) và VTC online ở vị trí UX Designer (8/2010 – 1/2012), anh Kiên sẵn sàng trao đổi những thắc mắc liên quan đến các lĩnh vực BA (Business Analyst), UX Design và Ecommerce.

Q: Thưa anh Kiên hiện tại em đang là sinh viên em đang rất thích lĩnh vực Business Analyst mình có cần hiểu về các kiến thức trong lĩnh vực kinh tế , doanh nghiệp ko ạ?

Hi em, anh quote lại câu trả lời hôm trước anh có post trên facebook của anh Ngo Trung, Đạt tham khảo trước nhé.

“Theo em, công việc hàng ngày của BA bao gồm:
– Giải các bài toán hiện tại (ví dụ như TMĐT thì gồm các toán như: làm sao giao hàng trong ngày, làm sao để tăng SEO?, hay chi tiết hơn như: khi search 1 từ khóa, danh mục nào sẽ được hiển thị đầu tiên để lọc, khi khách đặt hàng thì sourcing về kho nào khi có 100 kho trên toàn quốc đều có hàng?) – để giải toán này cần có khả năng tổng quát rất cao, tránh giải quyết adhoc, rồi liên tục đi vá lỗi. Ví dụ: khi nhận ra khi khách đặt hàng cần phải ưu tiên những kho gần khách hàng hơn, thì phải tổng quát hóa là: cần có sourcing strategy bao gồm các yếu tố như: khoảng cách, số tồn, xxx…. sau đó chỉ việc config và add thêm các yếu tố mới nếu cần. Như vầy để làm được việc này thì cần business mind để biết tương lai có thể phát sinh điều gì, nhưng cũng cần biết về tech để biết làm như nào là tổng quát. Vậy 50 -50.
– Xây dựng những thứ mới. Ví dụ: build công cụ CRM để làm việc này, việc kia….Thật ra yêu cầu tương đối giống bên trên. 50-50.
– Lắng nghe, tiếp nhận và truyền tải ý tưởng. BA phải làm với nhiều người để lắng nghe vấn đề. Sau khi ra giải pháp phải biết document lại để thuyết phục sếp, truyền tải cho developer/design, sau đó khi launching phải training cho người vận hành – Gốc business sẽ quen với việc này hơn. 70 – 30
– Manage quá trình hiện thực hóa ý tưởng (phần này công ty to thường có bộ phận riêng hoặc PM riêng) – Bình thường background business có lợi thế hơn trong project management, nhưng nếu đây là sản phẩm kỹ thuật thì có tech background sẽ lợi thế hơn để quản trị, tracking, xử lý. 40 – 60

Như vầy, nói chung business có lợi thế hơn tech background 1 xíu. Nhưng nếu người có background về tech mà có khả năng lắng nghe và truyền đạt thì sẽ lợi thế hơn rất nhiều (vì business đi học tech thì cần nhiều thời gian hơn).”

Về cơ bản, em là BA ngành nào thì em phải là master trong ngành đó, thì đấy mới là cơ sở để em có thể giải được các bài toán khó trong ngành.

Ngoài ra về kỹ năng thì việc tiếp nhận và truyền tải thông tin rất quan trọng, em lưu ý bổ sung trước những kỹ năng này.

Cuối cùng là về project management thì em sẽ học được rất nhanh qua thực nghiệm, nhưng nếu em muốn tham gia BA trong ngành CNTT thì hãy tìm hiểu về Agile/Scrum, đến tham quan 1 cty theo mô hình này để thấy được cái hay của nó.

Q: Anh Kiên ơi, Anh cho em hỏi dùng thương mại điện tử có phải là giải pháp tối ưu cho bán hàng hay không?

Có hoặc không. Cũng tùy sản phẩm và tùy quy mô của doanh nghiệp. Nhưng nhìn chung, hạ tầng dành cho TMĐT VN giờ cũng khá lắm (dịch vụ vận chuyển rất sẵn sàng, dịch vụ thanh toán cũng ok, khách hàng cũng ko fraud nhiều nữa,…) thành ra các DN cũng không khó để thử ứng dụng TMĐT.

Q: Chào anh Kiên em không biết là làm Product Manager anh có cần biết về code không ạ

Hi Hoàng Anh, theo anh là không cần biết về code, nhưng phải hiểu về SQL, hiểu về database, hiểu về những khái niệm cơ bản của code. 1 là em có thể biết cái gì làm được, cái gì muốn làm thì sẽ rất mất công. 2 là em sẽ có ngôn ngữ để giao tiếp được với coder/developer tốt hơn, dễ hiểu nhau hơn.

Q:  Anh ơi nghề BA có phải là cầu nối giữa khách hàng và doanh nghiệp không anh?Và tầm quan trọng của người làm BA đối với doanh nghiệp của mình?

Hi Hoàng, ở comment phía trên anh có brief qua công việc hàng ngày của BA. Từ đó em sẽ thấy là BA khác với UX designer. UX thì nghiêng nhiều vào trải nghiệm người dùng cuối (nếu là trong ngành ICT thì thường là xử lý các vấn đề của website). BA thì nặng về phân tích, giải toán hơn. Em sẽ giải các bài toán vận hành và bài toán tăng trưởng của doanh nghiệp, ví dụ: triển khai cross-border bán hàng xuyên biên giới, triển khai subscription – để khách mua 1 lần sẽ nhận hàng tháng, hay bài toán nhỏ hơn như: luồng vận hành ở kho để tránh sai xót. Nhìn như vậy thì BA nặng về tạo ra các sản phẩm phục vụ vận hành, nội bộ, khách hàng sẽ là các bộ phận vận hành nhiều hơn. Nhưng cuối cùng, những công cụ đó sẽ để giúp khách hàng cuối có trải nghiệm tốt hơn, ví dụ: tạo ra công cụ CS Tool để quản trị được tình trạng đơn hàng, alert được đơn hàng trễ, có khả năng issue giftcode cho những đơn khách không hài lòng… để nhân viên CSKH sử dụng, thì nếu công cụ này mạnh, khách hàng cuối sẽ đc phục vụ tốt hơn.

Một lần nữa, cảm ơn anh Kiên đã dành thời trả lời thắc mắc của các bạn fan của fanpage Topdev. Hãy cùng chờ đợi gương mặt tiếp theo sẽ lên sóng AMA vào tuần tới nha!