Làm thế nào để tồn tại trong thời đại của trí tuệ nhân loại

Trong nhiều thế kỷ, con người luôn lo sợ về “công cuộc tự động hoá” hoặc bị đào thải do sự thay đổi của công nghệ. Nhưng chưa bao giờ sự lo sợ này dâng cao như là ngày hôm nay, tại đỉnh điểm của cuộc cách mạng công nghiệp tiếp theo.

Với tốc độ phát triển kinh hoàng của trí tuệ nhân tạo, nỗi sợ hãi sẽ bị thay thế bởi robot của con người đang ngày càng gia tăng.

Tuy nhiên, trong khi AI tiếp tục làm chủ các công việc, thì chúng ta vẫn còn nhiều thập niên trước khi con người bị thay thế hoàn toàn. Và với việc AI đang tấn công vào các lĩnh vực khác ngày càng nhiều, thì nhu cầu nhân lực của các ngành công nghệ cũng ngày càng tăng lên.

Hiện tại chúng ta đang thiếu các lập trình viên, các nhà khoa học dữ liệu, các chuyên gia về an ninh mạng và các chuyên gia về IT. Và để có thể bù đắp lượng nhân lực chúng ta phải giúp lực lượng lao động hiện tại có thể theo kịp với các công việc trong tương lai. Điều thú vị nhất là AI có thể đóng một vai trò quan trọng trong vấn đề này.

Đây là cách chúng ta có thể tồn tại trong thời đại Trí tuệ nhân tạo.

Giáo dục

Giảng dạy và học tập là trọng tâm của sự phát triển của xã hội loài người. Giáo dục trong thời đại ngày nay phải phản ánh được những biến động trong kinh tế, xã hội.

Điều này có nghĩa chúng ta cần tập trung nhiều hơn vào khoa học máy tính tại các trường học và các cơ sở giáo dục. Điều này sẽ chuẩn bị cho các thế hệ tương lai để bù đầy vào các vị trí trong ngành công nghệ.

Chính phủ và các tổ chức tư nhân cũng phải đóng vai trò tích cực trong việc giúp lực lượng lao động có được kỹ năng về công nghệ. Điều này bao gồm cả những người hiện đang làm các công việc mà có thể bị thay thế bởi tự động hóa trong những năm tới.

TechHire Initiative của Obama Administration là một ví dụ về nỗ lực của chính phủ để giúp nhiều người hơn bước vào các ngành công nghệ. Chương trình này giúp mọi người giải quyết các trở ngại về học thuật và kỹ thuật.

Những phát triển đáng chú ý khác bao gồm việc thành lập các trung tâm đào tạo như Coursera, Codeacademy, Big Data University và Microsoft’s edX. Và các nền tảng trực tuyến cung cấp cho người dùng các công cụ miễn phí và mở các khóa học trực tuyến (MOOCs) để tìm hiểu các kỹ năng công nghệ cao.

Các công ty công nghệ cũng phải thực hiện các chế độ để đảm bảo cho tương lai của nhân viên hiện tại của họ. Một ví dụ điển hình là Chương trình Career Choice của Amazon, đây là nỗ lực khuyến khích nhân viên học các kỹ năng cho công việc trong tương lai.

Học một nghề mới không phải là điều dễ dàng. Nhưng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo trong ngành giáo dục đang giúp rút ngắn thời gian cần thiết để học các kỹ năng mới. Từ việc tìm hiểu từng cá nhân để tìm ra các mô hình giảng dạy hiệu quả nhất, thì những sáng kiến của AI đang tạo cuộc cách mạng việc đào tạo.

Cách tiếp cận hiệu quả với giáo dục sẽ giúp nhiều người tìm được việc làm và hỗ trợ các nền kinh tế cộng nghệ trong tương lai.

Hỗ trợ con người trong công việc kỹ thuật

Một trong những trở ngại chính cho việc tham gia vào các công việc kỹ thuật là đòi hỏi trình độ về kỹ năng, kinh nghiệm và bí quyết. Tương tự như vậy đối với các lĩnh vực khác mà đòi hỏi tài năng và chuyên môn cao như y học.

Ví dụ, ngành công nghiệp an ninh mạng hiện đang phải vật lộn với sự thiếu hụt một triệu nhân lực lành nghề. Trong khi đó, lượng thời gian và công sức cần thiết để đào tạo một nhà phân tích an ninh là quá lớn.

May mắn thay, các công cụ bảo mật do AI cung cấp có thể giảm bớt các áp lực mà các chuyên gia bảo mật duy trì sự toàn vẹn của các hệ thống CNTT. Bằng cách học cách phân tích và ghi nhớ các sự kiện mạng hoặc quá trình xử lý, các công cụ như AI2 của MIT và Watson for Security của IBM cho phép các nhà phân tích an ninh đạt năng suất và hiệu quả hơn trong việc chống các cuộc tấn công trên mạng.

Những công việc hỗ trợ AI cũng hạ thấp yêu cầu tạo điều kiện cho các nhà phân tích có tay nghề thấp hơn.

Cognitive computing là sự phát triển làm đơn giản hóa các nhiệm vụ phức tạp. Việc xử lý và tạo ra Natural language (NLG / NLP) làm cho việc giao tiếp và tương tác với các hệ thống kỹ thuật số dễ dàng hơn. Chúng tôi đã thấy những phép màu của nó trong chatbots.

Vậy làm thế nào để tạo việc làm? Một điều nữa là, NLP làm cho khoa học dữ liệu dễ tiếp cận hơn với những người có kỹ năng toán học nhưng có ít kỹ năng lập trình hơn. Bạn có thể thấy điều này trong các nền tảng như IBM Watson Analytics, nơi bạn có thể sử dụng câu ngôn ngữ tự nhiên của con người để truy vấn nguồn dữ liệu như với các lệnh ngôn ngữ lập trình phức tạp.

Mặt khác, NLG, làm cho mọi thứ dễ dàng hơn để hiểu được output của các công cụ phân tích.

Một ví dụ là nỗ lực của Narrative Science, một công ty chuyên về NLG. Narrative Science đang giúp các công ty kinh doanh thông minh sản xuất bảng mô tả bằng biểu đồ, đồ thị và bảng dữ liệu của họ.

Lắp đầy các khoảng trống kỹ năng từ bất cứ đâu

Tech không phải là lĩnh vực duy nhất có thể có lợi từ AI trong việc tạo ra công ăn việc làm. Các ngành công nghiệp khác đã sử dụng công nghệ này để tìm và đào tạo nhân tài.

Nhờ vào machine learning và big data, các bác sĩ trở nên hiệu quả hơn trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Những công cụ này sẽ giúp các chuyên gia ít có kỹ năng có thể thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi nhiều kinh nghiệm hơn. Điều này có thể giúp lấp đầy các khoảng trống với tốc độ nhanh hơn và đưa các chuyên gia tiếp cận các công việc đòi hỏi kiến thức chuyên môn của họ.

Một vấn đề khác mà nhiều ngành phải đối mặt là tìm ra những ứng cử viên phù hợp với công việc. Tuyển dụng thường là một quá trình gian nan liên quan đến việc kiểm tra kỹ lưỡng các hồ sơ và dữ liệu ứng viên. Do đó, nhiều vị trí còn vẫn trống vì các tổ chức không thể tìm được người.

Bây giờ, nhờ nỗ lực của các công ty AI như FirstJob và Ibenta, việc phỏng vấn các ứng viên đang trở nên dễ dàng hơn. Trợ lý tuyển dụng Mya của FirstJob kết hợp AI với người nộp đơn qua hệ thống tuyển dụng. Các nhà tuyển dụng chỉ cần giải quyết, nơi trợ lý không thể xử lý input cụ thể. Điều này cho phép các tổ chức chọn lọc nhiều ứng viên hơn trong khoảng thời gian ngắn hơn.

Chuẩn bị cho một tương lai chỉ có robot

Trái ngược với những gì mọi người nghĩ, thì hầu hết các hệ thống AI hiện đang hoạt động như là một bổ sung cho con người thay vì thay thế chúng ta. Theo ước tính của các chuyên gia, chúng ta vẫn còn cách xa với AI và hệ thống tự động hóa hoàn toàn. Nhưng cuối cùng, sẽ có một ngày mà các robot sẽ thực hiện hầu hết các công việc và vai trò của con người trong sản xuất sẽ không còn nhiều nữa.

Rất khó để hình dung được sự tăng trưởng của một nền kinh tế hoàn toàn dựa vào robot. Nhưng làm thế nào con người sẽ duy trì cuộc sống khi robot thay thế tất cả vị trí của của họ?

Chính phủ các nước cần thu thuế thu nhập đối với những robot thay thế con người, Bill Gates đã chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với Quartz. Người sáng lập Microsoft đề xuất rằng thuế của robot có thể hỗ trợ cho các công việc mà chỉ con người mới có khả năng. Điều này có thể bao gồm việc chăm sóc người cao tuổi hoặc giáo viên và những nhu cầu chưa được đáp ứng.

Và các chuyên gia khác tán thành ý tưởng về một mức thu nhập cơ bản “Universal Basic Income (UBI)“, hoặc hỗ trợ vô điều kiện cho mọi công dân. Khái niệm này đã tồn tại từ hàng thế kỷ, nhưng nó đang trở nên hấp dẫn vì tự động hóa hoàn toàn, bắt đầu bước lên tầm cao mới.

Tuy nhiên có rất nhiều trở ngại về chính trị, kinh tế và đạo đức đối với việc thực hiện đầy đủ chính sách UBI, dù vậy vẫn có các chương trình thí điểm đang được tiến hành. Các chính phủ cũng như các công ty tư nhân đang thử nghiệm chính sách ở quy mô nhỏ.

Chúng ta vẫn chưa thấy sự phát triển đột biến mà AI sẽ mang lại, nhưng chắc chắn những thay đổi cơ bản vẫn đang diễn ra. Mặc dù chúng ta không thể dự đoán tương lai,  nhưng có thể chuẩn bị cho tương lai một cách tốt nhất có thể.

Techtalk via Thenextweb