Thông thường việc quản lý một hệ thống thông tin bao gồm CSDL và ứng dụng luôn được coi là một công việc rất phức tạp và tốn nhiều công sức. Nhưng hiện nay, hai sản phẩm của Oracle là Oracle9i Database và Oracle9i Application Server đã có các tính nǎng mới hỗ trợ việc quản lý hệ thống như "Tự quản trị" (self-management) và "Tự điều chỉnh" (self-tuning), giúp cho việc quản trị hệ thống dễ dàng như việc ấn nút.
"Thời gian là tiền bạc", nhưng không may những người quản trị CSDL lại mất quá nhiều thời gian vào những việc đơn giản nhưng quan trọng hàng ngày như quản lý tệp, bảo mật, và điều chỉnh cấu hình hệ thống. Thực ra các công việc như vậy có thể được thực hiện tự động.
Các sản phẩm mới của Oracle là Oracle9i Database và Oracle9i Application Server (Oracle9iAS) cung cấp các công cụ, tính nǎng hữu ích để thực hiện các thao tác quản trị như: Tự động hoá các thao tác thường xuyên và sắp xếp hợp lý hoá các thao tác đó. Quản lý hệ thống mà chỉ cần ấn nút dường như là một giấc mơ, nên thật ra những tính nǎng mới này giúp cho việc quản trị CSDL và ứng dụng nhanh chóng hơn, dễ dàng hơn, ít lỗi xảy ra hơn, và giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm ngân sách dành cho IT.
Khái niệm "Tự quản trị" và "Tự điều chỉnh" xuất hiện dưới những tính nǎng tự động mới trong toàn bộ môi trường sản phẩm của Oracle bao gồm: Oracle9i Database, Oracle9iAS, dịch vụ thư mục và mạng, sao lưu và phục hồi CSDL, quản lý bảng, tệp dữ liệu, và bảo mật. Những tính nǎng này làm giảm chi phí quản lý bằng việc tự động phát hiện lỗi, chuẩn đoán và sửa lỗi trước khi chúng ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống.
Quản trị CSDL
Việc quản lý tình trạng hoạt động của CSDL đã từng là công việc tốn nhiều thời gian, tức là người quản trị phải tự điều chỉnh một số thông số hệ thống và sau đó theo dõi kết quả, nhưng quá trình này thường gặp nhiều sai sót. Tuy nhiên với các tính nǎng tự động quản lý trong Oracle9i, không cần người quản trị phải tự viết các tệp lệnh điều khiển hoặc các thủ tục trong CSDL, điều này rất có ích đối với những người quản trị còn ít kinh nghiệm. Ví dụ chức nǎng quản lý quá trình phục hồi CSDL trong Oracle9i không chỉ tự động sao lưu CSDL mà còn làm đơn giản hoá việc quản lý sao lưu, người quản trị CSDL có thể sử dụng một tập hợp các chế độ sao lưu được định nghĩa sẵn để sao lưu dữ liệu dựa theo tần suất thay đổi và độ quan trọng của dữ liệu.
Thêm vào đó, Oracle9i còn có thể tự động tự điều chỉnh các thông số để sử dụng bộ nhớ tối ưu nhất và tǎng tốc độ hệ thống; kết quả là dữ liệu được cập nhật tốt hơn và thời gian xử lý câu lệnh giảm đáng kể. Các tính nǎng mới khác, ví dụ như tư vấn và tự động thiết lập các thông số hệ thống, trợ giúp tổ chức tốt không gian lưu trữ, bộ nhớ và tài nguyên hệ thống cũng như các công việc quản trị CSDL hàng ngày. Chức nǎng Oracle Database Resource Manager nâng cao tốc độ hoạt động của CSDL thông qua khả nǎng quản lý khối lượng công việc thông minh cùng với việc tự động lập thứ tự ưu tiên trong khi quản lý các tác vụ đồng thời.
Một tính nǎng mới khác là Automatic Undo Management. Trước đây, bạn phải tự làm công việc thiết lập thông số và kiểm soát các "Rollback Segment" để tối ưu tốc độ hoạt động của CSDL và đảm bảo các câu lệnh truy vấn dữ liệu lớn kết thúc thành công. Tính nǎng mới này giúp bạn loại bỏ hẳn công việc trên bằng cách tự động tạo và quản trị một "Undo Tablespace". CSDL Oracle tự động điều khiển cấp phát không gian lưu trữ cho "Tablespace" này và các "Rollback Segment" cho các phiên làm việc khác nhau. Điều này bảo đảm hoạt động của CSDL được tối ưu mà không phụ thuộc vào tính chất và kích thước của các giao dịch.
Đơn giản việc quản lý Cluster
Một trong những tính nǎng đặc biệt của Oracle9i là Oracle9i Real Application Clusters, công nghệ này cho phép các ứng dụng nghiệp vụ chuyển sang hoạt động trong môi trường cluster mà không phải viết lại. Trong khi bản thân tính nǎng này cũng đã là một công nghệ mang tính cách mạng nhưng Oracle vẫn cam kết hợp tác với các nhà sản xuất phần cứng khác để đơn giản hoá việc quản trị hệ thống Clusters.
Kết quả là đối với người sử dụng, cluster chỉ như một hệ thống đơn nhất mà trong đó bao gồm CSDL, hệ điều hành, tệp dữ liệu, ổ đĩa và thiết bị bảo mật của tất các các máy chủ trong môi trường cluster. Điều này giúp người quản trị tiết kiệm được rất nhiều thời gian vì không cần phải chia nhỏ CSDL cho các node trong môi trường cluster.
Với công nghệ mới - Oracle9i Dynamic Lock Remastering Technology, các nodes có thể tham gia hoặc thoát khỏi môi trường cluster mà không ảnh hưởng đến các nodes khác và không cần phải can thiệp bằng tay. Và tính nǎng mới high-availability, sẽ phát hiện và xử lý các lỗi phần cứng xảy ra trước khi chúng trở nên nghiêm trọng. Ví dụ, nếu một máy chủ dừng hoạt động thì tính nǎng load-balancing sẽ tự động phân phối lại các tệp liên quan và các tiến trình của người sử dụng sang các máy chủ còn lại trong môi trường cluster. Phương pháp này hiệu quả hơn phương pháp failover, nó chỉ đơn giản là chuyển toàn bộ tiến trình sang một server khai báo sẵn.
Tính nǎng Real Application Clusters đáp ứng yêu cầu về tính sẵn sàng cao của CSDL và yêu cầu mở rộng của doanh nghiệp.
Tập trung thông tin bằng dịch vụ thư mục (Directory Services)
Dịch vụ thư mục điện tử (Electronic directory services) cung cấp một kho dữ liệu tập trung những thông tin quan trọng về người sử dụng, về các CSDL trong hệ thống và các thành phần khác trong mạng và các dữ liệu cá nhân khác như: địa chỉ e-mail, số điện thoại, mật khẩu, và các chứng chỉ bảo mật. Nhưng quản lý nhiều thư mục dữ liệu cho những ứng dụng khác nhau có nghĩa là sẽ có nhiều phiền toái như: nhập cùng một dữ liệu vào những thư mục khác nhau, quản lý đồng bộ dữ liệu, thực hiện chính sách bảo mật, và hỗ trợ các nhân viên trong doanh nghiệp.
Tính nǎng Oracle Internet Directory - một thành phần của Oracle9iAS Enterprise Edition -loại bỏ hoàn toàn các vấn đề phức tạp trên bằng cách cho phép bạn quản trị định danh, quyền và mật khẩu của người sử dụng trong một thư mục tập trung duy nhất. Với việc bổ sung thêm tính nǎng của các sản phẩm khác như Advanced Security Option trong Oracle9i Database, Oracle Internet Directory trở thành một dịch vụ thư mục tuân theo chuẩn LDAP.
Dịch vụ thư mục đem lại lợi ích cho cả người sử dụng và người quản trị hệ thống: Nó cho phép người sử dụng truy nhập vào tất các các CSDL trong hệ thống thông qua một tài khoản và mật khẩu duy nhất và nó cho phép người quản trị quản lý một tập trung các quyền và mật khẩu của người sử dụng.
Nhưng đối với các thông tin đang được lưu trữ trong các dịch vụ thư mục khác thì sao? Tính nǎng Oracle Internet Directory Integration Platform khắc phục tình huống khó xử này. Tính nǎng này bao gồm các hàm API và dịch vụ cho phép bạn phát triển ứng dụng để đồng bộ dữ liệu trong các dịch vụ thư mục khác với Oracle Internet Directory.
Một ví dụ điển hình của ứng dụng loại này là một môđun chương trình đồng bộ trong ứng dụng quản lý nhân sự của Oracle (Oracle Human Resources -HR). Khi một nhân viên được nhập vào hệ thống quản lý nhân sự thì bản ghi này được tự động đồng bộ sang hệ thống dịch vụ thư mục và tạo một người sử dụng mới trong mạng Intranet của công ty sử dụng sản phẩm Oracle Portal. Nếu nhân viên rời khỏi công ty, bản ghi sẽ được tự động cập nhật trong ứng dụng quản lý nhân sự và người sử dụng này mất quyền truy nhập Intranet. Tính nǎng tự động này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giảm nguy cơ phát sinh rủi ro trong vấn đề bảo mật hệ thống trong một doanh nghiệp.
Quản lý thông tin về các thành phần trong mạng
Để trao đổi và hợp tác một các hiệu quả, tất cả người sử dụng trong môi trường Oracle cũng như các thành phần trong mạng, máy chủ, CSDL, thiết bị, ứng dụng phải phân biệt được tên người sử dụng, mật khẩu hoặc tên dịch vụ. Duy trì các thông tin này tại chỗ trên từng máy có thể gây tốn thời gian tìm kiếm và dễ gây ra lỗi. Một cách tốt hơn là lưu các thông tin này trong một kho dữ liệu tập trung, ở đó nó có thể được quản lý an toàn hơn.
Và ý tưởng này nằm trong bộ sản phẩm Oracle Net, cho phép bạn quản lý tập trung mọi thông tin trong Oracle Internet Directory. Với Oracle Net, các thư mục trên mạng trở thành một kho dữ liệu tập trung thay thế cho các tệp lưu trữ rải rác trên các máy trạm và máy chủ, điều này cho phép CSDL giao tiếp thông suốt qua mạng trong cả hai mô hình client/server và server/server, vì thế ứng dụng và CSDL có thể nằm trên các máy khác nhau.
Hai chức nǎng mới trong Oracle Net - Oracle Net Manager và Oracle Net Configuration Assistant - cung cấp một giao diện đồ hoạ cho phép bạn thiết lập cấu hình và quản lý toàn bộ mạng và các thành phần trong mạng.
Tự động nhanh chóng phục hồi CSDL
Chi phí khi hệ thống bị dừng hoạt động ngày một lớn, do vậy nhất thiết bằng mọi cách phải nhanh chóng đưa CSDL trở lại hoạt động. Oracle9i cung cấp một số tính nǎng mới để tự động và làm đơn giản việc phục hồi CSDL.
Công cụ Oracle Recovery Manager bao gồm các tính nǎng mạnh như: dễ cài đặt thiết lập, phục hồi tự động, khôi phục lại dữ liệu bị hỏng do sai sót của người sử dụng. Công cụ này còn cung cấp tính nǎng chia nhỏ các thao tác sao lưu và phục hồi hơn so với các phiên bản trước. Ví dụ, bây giờ bạn có thể xác định nhiều cách để lưu trữ các bản sao lưu, điều này cho phép Recovery Manager kiểm soát không gian lưu trữ với những tham số thích hợp. Bạn cũng có thể phục hồi lại các tệp dữ liệu đã sao lưu và các công việc đã thực hiện từ thời điểm hệ thống gặp sự cố. Thêm vào đó, thao tác sao lưu bây giờ sẽ tự động sao chép "Control File", do vậy bạn có thể sử dụng "Control File" để lưu trữ lịch trình sao lưu ghi lại các thao tác sao lưu và phục hồi đã thực hiện đối với CSDL. Những tính nǎng này, giúp giảm đáng kể thời gian và sự ảnh hưởng đến hệ thống và tránh sử dụng các tập lệnh sao lưu và phục hồi do người quản trị tự viết.
Một vấn đề mà các công ty cung cấp dịch vụ trên Internet quan tâm là những hợp đồng dịch vụ giữa nhà cung cấp dịch vụ và khách hàng thường có một điều khoản chỉ rõ thời gian cần phải khôi phục lại hệ thống sau khi gặp sự cố, nhưng rất khó để tính được một con số chính xác. Tính nǎng Fast-Start Time-Based Recovery của Oracle9i cung cấp giải pháp cho vấn đề này: Bạn chỉ cần đơn giản là chỉ ra thời gian cần phải phục hồi CSDL, hệ thống sẽ tự động xác định các giá trị thích hợp của các tham số cần thiết trong quá trình sao lưu và khôi phục hệ thống để đạt được thời gian cần thiết.
Oracle9i còn bao gồm chương trình Data Guard để khôi phục CSDL trong những trường hợp bất khả kháng như thiên tai, hoả hoạn. Data Guard tự động thực hiện các thao tác khôi phục hệ thống phức tạp và cung cấp phương tiện để theo dõi, thông báo và điểu khiển quá trình khôi phục hệ thống.
Tự động quản trị Bảng và Tệp dữ liệu
Quản lý tốt các tablespace, tệp dữ liệu, và chỉ mục trong CSDL cũng là một cách tǎng đáng kể tính sẵn sàng và tốc độ của CSDL. Những tính nǎng mới trong Oracle9i như Resumable Space Allocation, giúp cho việc quản lý các thành phần trên dễ dàng và hiệu quả hơn. Tính nǎng này giúp bạn khắc phục lỗi hết không gian lưu (out-of-space) một cách nhanh chóng, lỗi này hay xảy ra khi các tác vụ lớn như lệnh truy vấn dữ liệu phức tạp, cập nhật dữ liệu nhiều hoặc nạp dữ liệu trong khoảng thời gian dài. Tính nǎng Resumable Space Allocation cho phép bạn tạm dừng tác vụ, sửa lỗi và sau đó tự động tiếp tục công việc, điều này giúp bạn không phải nạp dữ liệu lại từ đầu.
Hơn nữa, cách quản lý mới các tablespace là theo dõi không gian sử dụng thật sự trên đĩa cứng thông qua các bitmap. Bằng cách truy nhập các khối bitmap khác nhau đánh dấu các vùng đĩa đã sử dụng và còn trống, cách này không những làm giảm việc điều chỉnh bằng tay mà còn đảm bảo sử dụng đĩa hiệu quả hơn và tǎng tốc độ cho nhiều tác vụ thao tác dữ liệu đồng thời.
Chức nǎng Oracle Disk Manager (ODM), được phát triển bởi sự hợp tác giữa Oracle và Veritas Software, cung cấp tính nǎng quản lý tệp cao cấp và tǎng tốc độ đọc ghi ổ đĩa bằng cách phân luồng đọc ghi mà không ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của dữ liệu. ODM hỗ trợ thao tác đọc ghi không đồng bộ theo hai dạng thông qua hệ điều hành (system files) và đọc ghi trực tiếp (raw devices) với tốc độ ngang nhau.
Oracle9i cung cấp những kỹ thuật cho phép bạn thay đổi các thông số của bảng và chỉ mục trong khi ứng dụng đang hoạt động. Ví dụ, bạn có thể định nghĩa lại cấu trúc bảng, tổ chức lại bảng và chỉ mục, và tạo chỉ mục trực tuyến mà không ngǎn cản mọi người sử dụng ứng dụng. Oracle9i còn xác định ra các chỉ mục không sử dụng nữa có thể xoá bỏ để tiết kiệm không gian lưu trữ và tǎng tốc độ của CSDL.
Tính nǎng Oracle Managed Files (OMF) tự động hoá rất nhiều thao tác liên quan đến quản lý tệp. Ví dụ, khi bạn tạo mới hoặc xoá bỏ một tablespace, OMF sẽ tự động tạo mới hoặc xoá bỏ những tệp tương ứng thông qua giao diện chuẩn của hệ điều hành. Điều này giảm thiểu lỗi và tiết kiệm ổ cứng ngoài ra nó còn tạo thuận lợi cho việc tạo CSDL cho mục đích thử nghiệm hoặc phát triển.
Quản lý bảo mật chặt chẽ hơn
Bảo mật ứng dụng và CSDL là một trong những vấn đề quyết định của ứng dụng IT và được chú trọng đáng kể trong Oracle9i .
Oracle Label Security cung cấp tính nǎng bảo mật trên từng bản ghi dựa trên công nghệ ghi nhãn dữ liệu. Những loại nhãn như "confidential", "highly sensitive",và "top secret" thường được sử dụng để phân loại thông tin trong các công sở và hạn chế phổ biến theo các mức độ bảo mật khác nhau. Oracle Label Security áp dụng cùng một khái niệm trên cho giới thương mại, nơi mà rất nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt với yêu cầu bảo mật chặt chẽ. Ví dụ, các dịch vụ ngân hàng trực tuyến phải đảm bảo rằng các khách hàng chỉ có thể truy nhập đến các giao dịch và số dư tài khoản của chính họ.
Quyền truy nhập dữ liệu thông thường được gán ở mức đối tượng hoặc bảng, muốn kiểm soát tới mức bản ghi thì người quản trị hoặc lập trình viên phải viết thêm các chương trình bổ sung. Nhưng với Oracle Label Security, không cần bất kỳ một chương trình bổ sung nào. Người phát triển có thể tạo ra các chính sách bảo mật trực tiếp trong CSDL mà không phải xây dựng các đoạn mã chương trình trong ứng dụng. Điều này tránh được những vấn đề bảo mật trong hệ thống ứng dụng, khi người sử dụng truy nhập trực tiếp vào CSDL không thông qua ứng dụng và bỏ qua các điều kiện bảo mật.
Các chính sách bảo mật (label security policies) là một tập hợp các nhãn dữ liệu, quyền của người sử dụng và các điều kiện bảo mật bắt buộc được tạo ra và quản lý bằng công cụ Oracle Policy Manager, nó là một phần trong bộ công cụ Oracle Enterprise Manager.
Một tính nǎng bảo mật khác là một điểm truy nhập (single sign-on) cũng góp phần tiết kiệm chi phí quản lý hệ thống. Theo thống kê của Gartner Group, quản lý mật khẩu là một trong những công việc tốn nhiều công sức và có nhiều rủi ro nhất. Tính nǎng Web Single Sign-On cung cấp một giải pháp rất cần thiết: nó cho phép người sử dụng truy nhập đến tất cả các ứng dụng Web bằng một tên và mật khẩu duy nhất. Điều này cũng giúp cho việc bảo vệ và quản lý quyền truy nhập hoặc tên và mật khẩu của người sử dụng được dễ dàng hơn bằng cách tập trung trong Oracle Internet Directory.
Quản trị tập trung bằng công cụ Oracle Enterprise Manager
Có lẽ một ví dụ tốt nhất về việc quản trị tập trung và quản lý tự động là công cụ Oracle Enterprise Manager (EM), công cụ này giúp bạn quản lý toàn bộ môi trường Oracle bao gồm: Oracle9i Database, Oracle9iAS, và các ứng dụng trong bộ Oracle E-Business Suite từ một màn hình duy nhất. Bạn cũng có thể sử dụng giải pháp tích hợp này để quản lý các thành phần khác như máy chủ, máy trạm, thiết bị lưu trữ, tường lửa và bộ định tuyến (routers). Các chức nǎng trong EM cũng hỗ trợ quản trị CSDL phân tán, theo dõi các sự kiện theo thời gian thực, thu thập và phân tích các thông số hoạt động và tự điều chỉnh CSDL.
Sử dụng duy nhất công cụ EM để quản lý toàn bộ môi trường Oracle nhanh hơn, dễ dàng hơn và đỡ tốn kém hơn rất nhiều so với việc sử dụng nhiều công cụ của các nhà cung cấp khác nhau. Và bởi vì sử dụng EM chỉ cần ít nhân viên hơn và đòi hỏi trình độ kỹ thuật vừa phải nên doanh nghiệp có thể giải phóng các chuyên gia quản trị CSDL giàu kinh nghiệm khỏi những công việc quản lý CSDL buồn tẻ hàng ngày.
Kết luận
Mặc dù nhiều người cho rằng việc quản trị CSDL mà chỉ cần ấn nút vẫn chỉ là một viễn cảnh nhưng với các tính nǎng và công cụ tự quản trị trong Oracle9i thì điều này đã gần trở thành sự thật.
K/s Đặng Quang Lương
Công ty Thiên Nam
Các thuật ngữ sử dụng
1. CSDL: viết tắt của cụm từ Cơ Sở Dữ Liệu
2. Intranet: mạng tương tác trong nội bộ doanh nghiệp nhưng sử dụng các công nghệ của Internet
3. Cluster: là môi trường của các máy chủ chạy song hành, cùng chia sẻ tài nguyên và các tác vụ.
4. Control File: là một tệp đặc biệt trong CSDL Oracle dùng để lưu trữ các thông tin của chính CSDL.
5. Tablespace: là một khái niệm về không gian lưu trữ trong hệ quản trị CSDL Oracle
6. Rollback Segment: là tên của một loại đối tượng trong CSDL Oracle dùng để lưu trữ thông tin về các giao dịch trong CSDL cho mục đích thực hiện thao tác huỷ bỏ giao dịch khi cần thiết.
