Types trong javascript (p2)

Trong phần trước mình đã giới thiệu về 3 loại data types trong javascript đó là null, undefined và boolean, trong phần này mình sẽ tiếp tục giới thiệu với các bạn về data types number và string trong javascript, let's go!

javascript chỉ có đúng 1 kiểu số là number (LOL), nó bao gồm cả kiểu "số nguyên" cũng như kiểu số thập phân. Sở dĩ để "số nguyên" trong dấu ngoặc kép là vì trong JS từ lâu không thực sự có giá trị số nguyên như trong các ngôn ngữ khác. Có thể điều này trong tương lai sẽ được thay đổi, nhưng bây giờ chúng ta chỉ có numbers cho tất cả mọi thứ.

Vậy là, trong JS, 1 "số nguyên" là 1 giá trị không có dấu thập phân. Hay bạn có thể hiểu 42.0 cũng không khác gì số nguyên 42 cả.

Cũng giống như đa số các ngôn ngữ hiện đại, bao gồm cả các scripting languages (ngôn ngữ thông dịch), Javascript number được xây dựng dựa trên chuẩn "IEEE 754", hay còn gọi là "dấu phẩy động".

Sau đây là 1 số Numeric Syntax của JS

• Số 0 ở đằng trước số thập phân có thể bỏ đi nếu bạn muốn:

var a = 0.42;
var b = .42;

• Tương tự như thế, số 0 ở cuối số thập phân (đằng sau dấu .) cũng có thể bỏ đi:

var a = 42.0;
var b = 42.;

Lưu ý: Không khuyến khích viết 42. vì cách viết này không phổ biến, và nó cũng chắc chắn sẽ làm xoắn não những người đọc code của bạn. Nhưng tất nhiên, nói gì thì nói, nó vẫn hợp lệ (okay).

• Mặc định, hầu hết numbers sẽ in ra màn hình 1 số thập phân có 10 chữ số, với những số 0 ở sau dấu . bị lược bỏ:

var a = 42.300;
var b = 42.0;

a; // 42.3
b; // 42

• Số cực lớn hoặc số cực nhỏ sẽ mặc định sẽ được in ra màn hình dưới dạng số mũ, cũng giống như khi chúng ta dùng hàm toExponential():

var a = 5E10;
a;                    // 50000000000
a.toExponential();    // "5e+10"

var b = a * a;
b;                    // 2.5e+21

var c = 1 / a;
c;                    // 2e-11

• number có thể truy cập được các hàm được xây dựng trong Number.prototype. Ví dụ, hàm toFixed(...) cho phép bạn chỉ định bao nhiêu số thập phân đằng sau dấu . trong giá trị trả về:

var a = 42.59;

a.toFixed( 0 ); // "43"
a.toFixed( 1 ); // "42.6"
a.toFixed( 2 ); // "42.59"
a.toFixed( 3 ); // "42.590"
a.toFixed( 4 ); // "42.5900"

Trên đây là 1 số ví dụ về Numeric Syntax của JS, còn rất nhiều nữa nhưng mình xin phép dừng lại ở đây.

Nhiều người tin rằng string về bản chất cũng chỉ là 1 array. Trong khi cách hoạt động có thể hoặc không dùng array, thực sự string không hề giống array mặc dù nhìn bề ngoài có vẻ như vậy.

Để ví dụ, hãy cùng xem 2 giá trị sau:

var a = "foo";
var b = ["f","o","o"];

string có nhiều nét tương đồng với array, như đã nói ở trên, ví dụ như chúng đều có thuộc tính length, hàm indexOf(...) và hàm concat(...):

a.length;                            // 3
b.length;                            // 3

a.indexOf( "o" );                    // 1
b.indexOf( "o" );                    // 1

var c = a.concat( "bar" );            // "foobar"
var d = b.concat( ["b","a","r"] );    // ["f","o","o","b","a","r"]

a === c;                            // false
b === d;                            // false

a;                                    // "foo"
b;                                    // ["f","o","o"]

Vậy thì chúng đơn giản đều là "chuỗi kí tự" đúng không, Không hề:

a[1] = "O";
b[1] = "O";

a; // "foo"
b; // ["f","O","o"]

string trong JS là immutable, trong khi array lại mutable. Hơn nữa, cách viết a[1] không hoàn toàn đúng trong JS. Những phiên bản cũ của IE không cho phép chúng ta viết như vậy (giờ thì oke). Thay vào đó, chúng ta phải viết a.charAt(1).

Vì string là immutable nên các hàm của string không bao giờ trực tiếp sửa đổi nội dung bên trong nó, thay vào đó chúng ta phải tạo và trả về một string mới. Ngược lại, hầu hết các hàm sửa đổi nội dung của array đều thực hiện trực tiếp lên array đó:

c = a.toUpperCase();
a === c;    // false
a;            // "foo"
c;            // "FOO"

b.push( "!" );
b;            // ["f","O","o","!"]

Rất nhiều hàm của array có thể hữu ích khi dùng với string nhưng lại không thể sử dụng được (vì hàm đó dành cho array mà LOL), nhưng chúng ta có thể "mượn" những hàm non-mutation (aka không sửa đổi trực tiếp giá trị bên trong) cho string:

a.join;            // undefined
a.map;            // undefined

var c = Array.prototype.join.call( a, "-" );
var d = Array.prototype.map.call( a, function(v){
    return v.toUpperCase() + ".";
} ).join( "" );

c;                // "f-o-o"
d;                // "F.O.O."

Hãy cùng đến 1 ví dụ khác: đảo ngược các kí tự của string (thật ngẫu nhiên, đây là 1 câu hỏi tuyển dụng về JS rất hay gặp!). array có hàm reverse(), nhưng string lại không:

a.reverse;        // undefined

b.reverse();    // ["!","o","O","f"]
b;                // ["!","o","O","f"]

Thật không may là chúng ta không thể mượn hàm reverse() của array được vì hàm này thay đổi trực tiếp giá trị bên trong của array (array mutator), mà string là immutable nên dĩ nhiên sẽ không hoạt động được:

Array.prototype.reverse.call( a );
// trả về 1 String object của "foo"

1 cách giải quyết khác (có thể nói là hack) là convert string thành array, thực hiện phép toán mong muốn rồi convert về lại string. Nghe thì nguy hiểm vậy nhưng hiểu đơn giản thì ví dụ như sau:

var c = a
    // tách "a" thành 1 array
    .split( "" )
    // đảo ngược các phần tử của array
    .reverse()
    // convert về string
    .join( "" );
c; // Tada chúng ta đã có kết quả mong muốn "oof"

Nếu như bạn thấy cách làm trên khá sida thì đúng rồi đấy LOL. Nói gì thì nói,cách trên rất đơn giản và hiệu quả với string nếu bạn muốn xử lí nhanh gọn, giải quyết được bài toán đặt ra.

Lưu ý: Hãy cẩn thận! Cách làm trên không thể áp dụng cho string với các kí tự (unicode) phức tạp. Nếu như bạn chỉ đơn giản đang làm việc với string thì hãy làm như thể nó là array, hoặc là tốt hơn hết lưu nó dưới dạng array thay vì string. Bạn chắc chắn sẽ tránh được rất nhiều rắc rối khỏi việc convert string về array nhiều lần. Bạn luôn luôn có thể gọi join("") với array bất cứ khi nào bạn cần hiển thị string.

Ở trên mình đã giới thiệu về 2 data types number và string trong JS, nếu có chỗ nào chưa đúng mong các bạn đọc góp ý, hẹn các bạn trong phần tiếp theo mình sẽ giới thiệu nốt 2 data types còn lại trong JS là object và symbol. Thanks for reading!