URL, URI và URN Khác Nhau Như Thế Nào

Phần lớn người dùng internet đều đã quá quen thuộc với thuật ngữ URL. Tuy nhiên ngoài URL ra thì còn có 2 thuật ngữ khác cũng khá tượng tự với nó đó là URI và URN. Câu hỏi thường được các bạn đặt ra ở đây đó là URL, URI và URN khác nhau như thế nào?

URI Là Gì

URI (viết tắt của cụm từ Uniform Resource Identifier) là một chuỗi các ký tự dùng để xác định một tài nguyên.

Một tài nguyên có thể là một trang HTML, một hình ảnh, một tập tin bất kỳ hay một thư mục... Một số ví dụ về URI:

• codehub.vn: Đây không phải là một URL vì không biết làm thế nào để truy cập tài nguyên tại địa chỉ URI này như thế nào. Nên sử dụng giao thức https, http, file hay ssh...với URI này?
• codehub.vn/bai-viet: Đây không phải là một URL vì không biết làm thế nào để truy cập tài nguyên tại địa chỉ URI này như thế nào. Nên sử dụng giao thức https, http, file hay ssh...với URI này?
• https://www.codehub.vn: URI xác định tài nguyên tại địa chỉ trang chủ CodeHub.vn với giao thức sử dụng là HTTP (đây đồng thời cũng là URL).
• https://www.codehub.vn/bai-viet: URI xác định tài nguyên tại trang danh sách bài viết với giao thức sử dụng là HTTPS (đây đồng thời cũng là URL).
• http://www.codehub.vn/bai-viet dùng để xác định trang danh sách bài viết cùng với giao thức HTTP (đồng thời cũng làcũng là URL).
• file:///Users/codehub.vn/tut/thiet_ke_website_voi_html_css_va_javascript/faq.html dùng xác định địa chỉ tập tin sử dụng trên trình duyệt với giao thức là file:/// (đây đồng thời cũng là một URL).

URI chỉ cung cấp thông tin để giúp xác định một tài nguyê mà không cung cấp cách thức để lấy được tài nguyên đó như thế nào. Ví dụ URI codehub.vn có thể được truy cập bằng giao thức HTTP http://codehub.vn hoặc cũng có thể truy cập thông qua giao thức HTTPS https://codehub.vn hay cũng có thể thông qua giao thức ssh để đăng nhập vào server...

Như ở đây bạn lưu ý rằng URI có thể là một URL nhưng không phải mọi URI đều là URL. Bạn hãy đọc tiếp những phàn dưới đây để hiểu thêm về khác biệt giữa URL và URI.

URN Là Gì

URN (viết tắt của cụm từ Uniform Resource Name) là một dạng URI sử dụng scheme (hay giao thức) urn.

URN thường được dùng để xác định tên các bài viết khoa học, tên một bộ phim hay một tài liệu được công bố bởi một tổ chức nào đó...

Ví dụ một URN như sau:

• urn:ISSN:0167-6423: Xác định tài nguyên là một cuốn sách với mã số quốc tế (ISBN) là 0167-6423. Thực sự tôi éo hiểu tại sao người ta lại cần urn: đằng trước (Daniel K. Schneider, giáo sư đại học Geneva nói).
• urn:isan:0000-0000-9E59-0000-O-0000-0000-2: Xác định tài nguyên là một bộ phim với mã số video quốc tế (ISAN) là 0000-0000-9E59-0000-O-0000-0000-2. Tiết lộ với bạn luôn đây là phim Spiderman.
• urn:lsid:zoobank.org:pub:CDC8D258-8F57-41DC-B560-247E17D3DC8C: Xác định tài nguyên là một ấn bản tài liệu khoa học được xác định bởi mã số LSID (viết tắt của Life Sciences Identifier) là zoobank.org:pub:CDC8D258-8F57-41DC-B560-247E17D3DC8C. Theo mình đoán thì tài liệu này được công bố bởi tổ chức Zoobank :)

URN về bản chất là một URI nhưng sử dụng giao thức là urn. Trên thực tế giao thức urn rất chung chung, nó chỉ nói lên một điều rằng địa chỉ đang sử dụng là một URN, ngoài ra không có ý nghĩa nào khác.

Lưu ý: trên thực tế scheme và giao thức có khác nhau một chút xíu. Tuy nhiên trong phần lớn các trường hợp thì chúng là một.

URL Là Gì

URL (viết tắt của cụm từ Uniform Resource Locator) là một kiểu địa chỉ URI dùng để xác định tài nguyên của một website (hay chính là một địa chỉ trang web).

Ví dụ:

• https://www.codehub.vn
• https://www.codehub.vn/bai-viet
• file:///Users/codehub.vn/tut/thiet_ke_website_voi_html_css_va_javascript/faq.html

Bạn lưu ý rằng bất cứ một URL nào cũng đều là một URI. Tuy nhiên khác với URI thì URL còn bổ sung thêm thông tin về cách thức để lấy tài nguyên.