12/09/2019, 14:13

Học TypeScript trong 30 phút

Hôm nay, chúng ta sẽ học TypeScript (Đọc thêm TypeScript là gì?), một ngôn ngữ được biên dịch thành JavaScript, được thiết kế để xây dựng các ứng dụng lớn và phức tạp. Nó kế thừa nhiều khái niệm từ các ngôn ngữ như C# và Java, những ngôn ngữ nghiêm ngặt và có trật tự trái ngược với sự ...

Hôm nay, chúng ta sẽ học TypeScript (Đọc thêm TypeScript là gì?), một ngôn ngữ được biên dịch thành JavaScript, được thiết kế để xây dựng các ứng dụng lớn và phức tạp. Nó kế thừa nhiều khái niệm từ các ngôn ngữ như C# và Java, những ngôn ngữ nghiêm ngặt và có trật tự trái ngược với sự thoải mái và free-typed của JavaScript. Bài viết này, hướng đến những người đã khá thành thạo JavaScript nhưng vẫn còn là beginner khi đến với TypeScript. Chúng tôi sẽ đề cập hầu hết các tính năng chính và cơ bản bao gồm nhiều ví dụ với chú thích để giúp bạn thấy cách ngôn ngữ này hoạt động. Hãy bắt đầu!

Lợi thế của việc sử dụng TypeScript

JavaScript đã đủ tốt và bạn có thể tự hỏi: Liệu tôi có thực sự cần học TypeScript? Về mặt kỹ thuật, bạn không cần học TypeScript để trở thành một lập trình viên giỏi, hầu hết mọi người đều ổn mà không có nó. Tuy nhiên, làm việc với TypeScript có một số lợi thế sau:

  • Với static typing, code viết bằng TypeScript dễ dự đoán hơn, và dễ debug hơn.
  • Dễ dàng tổ chức code cho các ứng dụng cực lớn và phức tạp nhờ modules, namespaces và hỗ trợ OOP mạnh mẽ.
  • TypeScript có một bước biên dịch thành JavaScript, sẽ bắt tất cả các loại lỗi trước khi chúng chạy và làm hỏng một vài thứ.
  • Framework Angular 2 viết với TypeScript và nó cũng khuyến khích các lập trình viên sử dụng ngôn ngữ này trong các dự án của họ.

Lợi ích cuối cùng, thực sự là lý do quan trọng nhất với nhiều người để tìm hiểu TypeScript. Angular 2 là một trong những framework khá hot ngay lúc này và mặc dù các lập trình viên có thể sử dụng JavaScript, nhưng phần lớn các bài hướng dẫn và ví dụ được viết bằng TypeScript. Khi cộng đồng của Angular 2 được mở rộng, tự nhiên sẽ ngày càng có nhiều người sử dụng TypeScipt.

Mức độ phổ biến của TypeScript tăng lên trong thời gian gần đây, dữ liệu từ Google Trends

Cài đặt TypeScript

Cách dễ nhât để thiết lập TypeScript là thông qua npm. Sử dụng lệnh dưới đây có thể cài đặt TypeScript package toàn cục, giúp cho trình biên dịch TypeScript có thể sử dụng trong mọi dự án của chúng ta:

Thử mở một cửa sổ terminal ở bất kỳ đâu và chạy lệnh tsc -v nếu cài đặt thành công màn hình sẽ như thế này:

Các Text Editor hỗ trợ TypeScript

TypeScript là một dự án mã nguồn mở nhưng được phát triển và duy trì bởi Microsoft và vì vậy nó được hỗ trợ sẵn trong nền tảng Visual Studio của Microsoft. Hiện nay, rất nhiều text editor và IDE hỗ trợ sẵn hoặc thông qua các plugin để hỗ trợ cú pháp của TypeScript, auto-complete suggestions, bắt lỗi và thậm chí tích hợp sẵn trình biên dịch.

  • Visual Studio Code – Một trình soạn thảo mã nguồn mở của Microsoft. Hỗ trợ sẵn TypeScipt.
  • Plugin cho Sublime Text
  • Phiên bản mới nhất của WebStorm cũng hỗ trợ TypeScipt
  • Và nhiều trình soạn thảo khác như Vim, Atom, Emacs …

Biên dịch sang JavaScript

TypeScript được viết trong các file .ts (hoặc .tsx cho JSX), nó không thể sử dụng trực tiếp trong trình duyệt và cần biên dịch thành JavaScript. Điều này có thể thực hiện với một số cách:

  • Trong terminal sử dụng lệnh tsc
  • Trực tiếp trong Visual Studio hoặc các IDE và trình soạn thảo khác
  • Sử dụng các task runner như Gulp

Cách đầu tiên là dễ dàng nhất, cho những người mới bắt đầu, vì thế chúng ta sẽ sử dụng nó trong bài viết này.

Câu lệnh sau sẽ nhận một file TypeScipt là main.ts và chuyển nó thành JavaScipt main.js. Nếu main.js đã tồn tại nó sẽ bị ghi đè:

Chúng ta có thể biên dịch nhiều file cùng lúc bằng cách liệt kê chúng hoặc áp dụng các wildcard:

Chúng ta cũng có thể sử dụng tùy chọn –watch để tự động biên dịch một file TypeScript khi có thay đổi:

Nhiều lập trình viên TypeScript cao cấp cũng tạo ra một file tsconfig.json chứa nhiều thiết lập. Một file cấu hình như vậy rất tiện lợi khi làm việc trên các dự án lớn có nhiều file .ts vì nó giúp tự động hóa một phần tiến trình. Bạn có thể đọc nhiều hơn về tsconfig.json trong tài liệu hướng dẫn của TypeScript ở đây.

Static Typing

Một tính năng rất đặc biệt của TypeScript là hỗ trợ static typing. Điều này có nghĩa là bạn có thể khai báo kiểu cho biến, và trình biên dịch sẽ đảm bảo rằng chúng không bị gán sai kiểu của các giá trị. Nếu khai báo kiểu bị bỏ qua, chúng sẽ được tự động phát hiện từ code của bạn.

Đây là một ví dụ. Mọi biến, tham số của hàm hoặc giá trị trả lại có thể có các kiểu được định nghĩa khi khởi tạo:

Khi TypeScript được biên dịch thành JavaScript, toàn bộ khai báo kiểu sẽ bị xóa:

Nếu chúng ta thử làm một điều gì đó không hợp lệ, khi biên dịch tsc sẽ báo lỗi. Ví dụ:

Nó cũng cảnh báo khi chúng ta truyền sai tham số tới một hàm:

Đây là một vài kiểu dữ liệu được sử dụng phổ biến nhất:

  • Number – Tất cả giá trị số được biểu diễn bởi kiểu number, không có định nghĩa riêng cho số nguyên (interger), số thực (float) hoặc các kiểu khác.
  • String – Giống như string của JavaScript có thể được bao quanh bởi ‘dấu nháy đơn’ hoặc “dấu nháy kép”.
  • Boolean – true hoặc false, sử dụng 0 và 1 sẽ gây ra lỗi biên dịch.
  • Any – Một biến với kiểu này có thể có giá trị là một string, number hoặc bất kỳ kiểu nào.
  • Arrays – Có 2 kiểu cú pháp: my_arr: number[]; hoặc my_arr: Array<number>.
  • Void – Được sử dụng khi hàm không trả lại bất kỳ giá trị nào.

Để xem danh sách tất cả các kiểu biến, đọc tài liệu hướng dẫn của TypeScript tại đây.

Interfaces

Interfaces được sử dụng để kiểm tra, xem một đối tượng có phù hợp với một cấu trúc nhất định hay không. Bằng cách định nghĩa một interface, chúng ta có thể đặt tên một sự kết hợp đặc biệt của các biến, đảm bảo rằng chúng luôn luôn đi cùng nhau. Khi chuyển thành JavaScript, interface biến mất – mục đích duy nhất của chúng là trợ giúp trong giai đoạn giai đoạn phát triển.

Trong ví dụ dưới đây chúng ta định nghĩa một interface đơn giản để kiểm tra kiểu các tham số của một hàm:

Thứ tự các thuộc tính không quan trọng. Chúng ta chỉ cần đủ số lượng các thuộc tính và đúng kiểu. Nếu một thuộc tính nào đó bị thiếu, hoặc sai kiểu, hoặc sai tên, trình biên dịch sẽ cảnh báo chúng ta.

Hướng dẫn này chỉ là bắt đầu, chúng ta sẽ không đi vào chi tiết. Tuy nhiên, còn nhiều thứ so với những gì mà chúng tôi đã đề cập, vì thế chúng tôi khuyến khích đọc thêm tài liệu của TypeScript ở đây.

Classes

Khi xây dựng các ứng dụng lớn, phong cách lập trình hướng đối tượng được ưa thích bởi rất nhiều lập trình viên, đặc biệt là trong các ngôn ngữ như Java hoặc C#. TypeScript cung một hệ thống class rất giống các ngôn ngữ này, bao gồm kế thừa, abstract classes, interface implementations, setter/getters, …

Cũng phải đề cập là từ phiên bản ECMAScript 2015, classes là một tính năng có sẵn trong JS và có thể không cần sử dụng TypeScript. Hai phiên bản khá giống nhau, nhưng chúng vẫn có điểm khác biệt, đó là TypeScript nghiêm ngặt hơn.

Đây là một ví dụ đơn giản về TypeScript:

Bất kỳ ai đã biết một chút về Java hoặc C# sẽ thấy cú pháp này khá quen thuộc. Tương tự cho kế thừa: