Javascript là gì? Viết ứng dụng Javascript đầu tiên - Javascript căn bản
Trong loạt series này chúng ta sẽ tìm hiểu ngôn ngữ Javascript từ căn bản đến nâng cao nhằm giúp các bạn newbie hoặc những bạn đã có kiến thức Javascript rồi nhưng muốn học để bổ trợ thêm. Vì dạng viết text nên nội dung sẽ hơi khó diễn tả và khó trình bày nên các bạn cố gắng đọc từng chữ và thực ...
Trong loạt series này chúng ta sẽ tìm hiểu ngôn ngữ Javascript từ căn bản đến nâng cao nhằm giúp các bạn newbie hoặc những bạn đã có kiến thức Javascript rồi nhưng muốn học để bổ trợ thêm. Vì dạng viết text nên nội dung sẽ hơi khó diễn tả và khó trình bày nên các bạn cố gắng đọc từng chữ và thực hành theo demo nhé.
Trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu khái niệm Javascript là gì? ứng dụng của Javscript trong thực tế và viết một ứng dụng javascript đầu tay. Điều kiện tiên quyết để học ngôn ngữ này là bạn phải biết một số ngôn ngữ khác như PHP, C++, C nhé.
1. Javascript là gì?
Javascript là một ngôn ngữ lập trình kịch bản dựa vào đối tượng phát triển có sẵn hoặc tự định nghĩa ra, javascript được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng Website. Javascript được hỗ trợ hầu như trên tất cả các trình duyệt như Firefox, Chrome, ... thậm chí các trình duyệt trên thiết bị di động cũng có hỗ trợ.
Nếu bạn đã biết qua về HTML5 thì bạn thấy có các khái niệm như sessionStore hay localStore, đây là hai đối tượng được tạo nên từ Javascript nên rõ ràng trong HTML5 cũng có sử dụng nó. Với những ứng dụng đó thì bạn thấy javascript không thể chết trong các ứng dụng website được.
Hay thậm chí có những ứng dụng Webgame người ta sử dụng javascript để xử lý các thao tác trên Client, nếu không có nó thì thông thường chọn Flash để xây dựng nhưng lại gặp vấn đề load chậm nên có một số người chọn Javascript để làm.
2. Các thư viện Javascript đình đám hiện nay
Những ứng dụng to lớn của Javascript khiến người ta không thể quên nó được. Hiện nay có rất nhiều libraries và framework được viết từ Javascript như:
- AngularJS: Một thư viện dùng để xây dựng ứng dụng Single Page
- NodeJS: Một thư viện được phát triển phía Server dùng để xây dựng ứng dụng realtime
- Sencha Touch: Một Framework dùng để xây dựng ứng dụng Mobile
- ExtJS: Một Framework dùng xây dựng ứng dụng quản lý (Web Applications)
- jQuery: Một thư viện rất mạnh về hiểu ứng
- ReactJS: Một thư viện viết ứng dụng mobie
- Và còn nhiều thư viện khác
Còn rất rất nhiều nhưng mình chỉ liệt kê bấy nhieu thôi nhé 
4. Viết chương trình javascript đầu tiên
Bước đầu tiên để học Javascript là bạn phải chuẩn bị một phần mềm để viết mã Javascript, mình thì thích dùng Netbeans nhưng nếu bạn là người mới thì nên sử dụng Notepad++ vì nó rất nhẹ và dễ cài đặt.
Qua khái niệm javascript là gì? thì bạn thấy tất cả các trình duyệt đều hỗ trợ nên ta không cần phải download thư viện gì cả mà thông qua những đoạn mã script giúp trình duyệt nhận diện được đó là Javascript.
Cặp thẻ mở và thẻ đóng
Tất cả những đoạn mã Javascript đều phải đặt trong cặp thẻ mở <script> và thẻ đóng </script>, ví dụ:
<script language="javascript">
alert("Hello World!");
</script>
Đặt thẻ script ở đâu?
Chúng ta có ba cách đặt thường được sử dụng sau đây:
Cách 1: Internal - viết trong file html hiện tại
Thông thường chúng ta sẽ viết những đoạn mã javascript trên phần head, tuy nhiên đó không phải là điều kiện bắt buộc, nghĩa là bạn có thể đặt ở đâu tùy thích miễn là những đoạn mã đó phải được bao lại bằng thẻ script.
<html>
<head>
<title></title>
<script language="javascript">
alert("Hello World!");
</script>
</head>
<body>
</body>
</html>
<html>
<head>
<title></title>
</head>
<body>
<script language="javascript">
alert("Hello World!");
</script>
</body>
</html>
Cách 2: External - viết ra một file js khác rồi import vào
Bạn có thể viết những đoạn mã javascript ở một file có phần mở rộng là .js, sau đó dùng thẻ script để import vào (giống CSS vậy). Ví dụ file JS của mình có tên là demo.js thì lúc này mình import vào như sau:
<script language="javascript" src="demo.js"></script>
Lúc này bên trong file demo.js bạn không đặt thẻ scirpt nữa nhé vì nó là file có phần đuôi là .js rồi nên trình duyệt tự nhận diện đây là file chứa mã Javascript.
Cách 3: Inline - viết trực tiếp trong thẻ HTML
Inline nghĩa là bạn sẽ viết những đoạn mã Javascript trực tiếp trong thẻ HTML luôn. Như ví dụ dưới đây là mình đang viết dạng inline vì đoạn mã alert(1) được đặt trong sự kiện onclick của thẻ button.
<input type="button" onclick="alert(1)" value="Click Me"/>
Viết chương trình Hello World!
Trước khi thực hành thì bạn phải chắc chắn là bạn đã cài đặt Notepad++ để viết mã Javascript nhé, hoặc bạn có thể sử dụng một phần mềm code bất kì.
Bước 1: Bây giờ chúng ta thực hành nhé, bạn hãy tạo một file index.html và lưu tại bất kì vị trí nào, desktop hay ổ D, ổ C gì đó thì tùy bạn, miễn là phần mở rộng là .html, sau đó mở file đó bằng Notepad++ rồi gõ nội dung sau vào:
<html>
<head>
<title></title>
</head>
<body>
<input type="button" value="Click Me"/>
</body>
</html>
Chạy lên bằng Firefox hoặc Chrome bạn thấy xuất hiện một button. Bây giờ ta sẽ viết ứng dụng khi click vào button đó thì sẽ xuất hiện một thông báo "Hello World" nhé. Có lưu ý là button đó mình có đặt id=clickme nha.
Bước 2: Viết mã Javascript khi click vào button có id="clickme" thì thông báo lên màn hình.
<html>
<head>
<title></title>
</head>
<body>
<input type="button" id="clickme" value="Click Me"/>
<script language="javascript">
// Lấy element có id=clickme lưu vào biến button
var button = document.getElementById('clickme');
// Khi click vào element chứa trong button thì thực hiện một function,
// bên trong function thông báo lên Hello World!
button.addEventListener('click', function(){
alert('Hello World!');
});
</script>
</body>
</html>
Lưu ý là bạn phải đặt đoạn mã javascript bên dưới button như trong demo nhé, nếu bạn đặt ở trên là sẽ bị lỗi đấy, lý do tại sao thì trong các bài tiếp theo mình sẽ giải thích kỹ hơn.
Vậy là xong rồi đấy 
bây giờ thì bạn biết javascript là gì? rồi phải không nào.
4. Lời kết
Bài này mình muốn giới thiệu đến các bạn khái niệm javascript là gì và đồng thời liệt kê ra những thư viện và framework được xây dựng từ javascript để các bạn thấy sức mạnh của Javascript lớn như thé nào. Chúng ta cũng đã làm một ví dụ nho nhỏ sử dụng hàm getElementById và addEventListener, nếu bạn không hiểu hai hàm này thì cứ từ từ nhé, các bài sau ta sẽ nói về nó nhiều hơn.
